Apaszka jedwabna ''Portrait of Adele" Gustav Klimt

-----

www.niezlasztuka.net

"W 1903 roku Klimt otrzymał zlecenie. Miał namalować portret Adele Bloch-Bauer, żony Ferdinanda Bloch-Bauera. Ferdinand prowadził świetnie prosperującą cukrownię, odziedziczoną po ojcu. Adele była córką dyrektora generalnego Wiener Bankverein i prezesa Kolei Wschodniej.

Zarówno Blochowie, jak i Bauerowie należeli do kręgu żydowskiej burżuazji. Teresa, starsza siostra Adele, wyszła za mąż za brata Ferdinanda, Gustava Blocha. Obie rodziny przyjęły nazwisko Bloch-Bauer. W tym czasie Klimt był najpopularniejszym malarzem, a portret namalowany przez niego nie był zwykłym prezentem. Zamówienie kosztowało około cztery tysiące koron, dlatego portret Adele był też symbolem statusu rodziny Bloch-Bauer.

Obraz ten zamykał tzw. złoty okres w twórczości Klimta. Złote elementy czy wręcz całe tła przepełnione złotem na wzór maniery bizantyńskiej odgrywały ważną rolę w twórczości wiedeńskiego malarza. W jego wczesnych pracach złoto podkreślało sakralny i magiczny charakter przedmiotów. W późniejszych dziełach, szczególnie w portretach kobiet, miało natomiast zwiększać siłę oddziaływania, oczarowywać.

Na pierwszy rzut oka Portret Adele Bloch-Bauer I wydaje się złożony tylko ze złotych płatków. Z nich wynurza się pociągła twarz o perłowej cerze, z zarumienionymi policzkami oraz pełnymi, czerwonymi ustami. Spojrzenie modelki jest senne. Na złotym tle odznaczają się też czarne, gęste i wysoko upięte włosy. Uwagę przyciągają szeroka kolia zdobiąca szyję i splecione dłonie o długich, smukłych palcach. Na lewym nadgarstku Adele można dostrzec jeszcze złotą bransoletę. Dopiero po bliższym przyjrzeniu się widać, że Adele siedzi w fotelu z mozaikowym oparciem. Jest ubrana w suknię, która prawie nie odcina się od tła. Zdobią ją egzotyczne symbole, przypominające egipskie oczy osadzone w trójkątach. Mogłoby się wydawać, że złote, przytłaczające tło zawłaszczy całą postać Adele. Jednak kobieta nie ginie w tym złocie, wręcz przeciwnie – trudno oderwać wzrok od jej hipnotyzującej twarzy.

Portret jest zmysłowy, elegancki, dostojny. To ucieleśnienie kobiecości. Klimt, umieszczając Adele na lśniącym tle, nadał jej wygląd ikony, którą historycy sztuki porównywali do mozaikowego portretu cesarzowej Teodory w Rawennie.

Gustav Klimt, Szkic do obrazu Adele Bloch-Bauer I, Neue Galerie, Nowy Jork

Zanim powstała ostateczna wersja obrazu, malarz sporządził mnóstwo szkiców (podobno ponad kilkaset). Żadnej portretowanej przez siebie kobiecie Klimt nie poświęcił tyle czasu i uwagi co Adele. Jej portret był gotowy dopiero w 1907 roku.